Vordering tot nakoming van een verbintenis
Nakoming wordt geregeld in art. 3:296 BW:
Lid 1:
Tenzij uit de wet, uit de aard der verplichting of uit een rechtshandeling anders volgt, wordt hij die jegens een ander verplicht is iets te geven, te doen of na te laten, daartoe door de rechter, op vordering van de gerechtigde, veroordeeld.
Lid 2:
Hij die onder een voorwaarde of een tijdsbepaling tot iets is gehouden, kan onder die voorwaarde of tijdsbepaling worden veroordeeld.
Kortom: als iemand jegens een ander verplicht is om iets te presteren, dan kan diegene daartoe op vordering van de gerechtigde veroordeeld worden. Presteren wil zeggen: iets doen, geven of nalaten.
Voor nakoming is een opeisbare verbintenis vereist. Normaal gesproken zijn verbintenissen direct opeisbaar. Het is mogelijk dat de wet of de overeenkomst anders bepaalt. Dit hangt heel nauw met elkaar samen, zoals blijkt uit de artikelen 6:38 en 6:39 BW:
Art. 6:38 BW:
Indien geen tijd voor de nakoming is bepaald, kan de verbintenis terstond worden nagekomen en kan terstond nakoming worden gevorderd.
Art. 6:39 lid 1 BW:
Is wel een tijd voor de nakoming bepaald, dan wordt vermoed dat dit slechts belet dat eerdere nakoming wordt gevorderd.
Het uitgangspunt is dus dat verbintenissen terstond moeten worden nagekomen. Daarvan kan bij overeenkomst worden afgeweken, en dit schept een bewijsrechtelijk vermoeden zoals bepaald is in art. 6:39 lid 1 BW dat er niet terstond moet worden nagekomen.
Een voorbeeld van een bijzondere wet waar is bepaald dat een verbintenis niet meteen opeisbaar is, is art. 7:1576h BW:
Huurkoop is de koop en verkoop op afbetaling, waarbij partijen overeenkomen, dat de verkochte zaak niet door enkele aflevering in eigendom overgaat, maar pas door vervulling van de opschortende voorwaarde van algehele betaling van wat door de koper uit hoofde van de koopovereenkomst verschuldigd is.
De prestatie (eigendomsovergang) is pas opeisbaar als er volledig afbetaald is. NB: in dit geval gebeurt dat overigens van rechtswege zodat nakoming hier een non-issue is.