Inleiding

Het vermogensrecht

Het burgerlijk recht wordt meestal met verschillende termen aangeduid die precies hetzelfde betekenen:

  1. burgerlijk recht
  2. privaatrecht
  3. civiel recht

Binnen het burgerlijk recht worden drie hoofdgebieden van elkaar onderscheiden:

  1. het vermogensrecht
  2. personen- en familierecht
  3. rechtspersonenrecht (bv’s, nv’s, en dergelijke)
indeling burgerlijk recht

Tussen deze hoofdgebieden bestaan weliswaar veel onderlinge relaties, maar elk van deze gebieden heeft toch zijn eigen kenmerken en uitgangspunten. In sommige landen zijn deze deelgebieden van het burgerlijk recht daarom vastgelegd in verschillende wetboeken. Bij ons is ervoor gekozen om elk van deze deelgebieden in een apart gedeelte van het Burgerlijk Wetboek (BW) vast te leggen.

Ons BW is onderverdeeld in een aantal boeken:

  • Boek 1 BW: personen- en familierecht
  • Boek 2 BW: rechtspersonenrecht
  • Boek 3 t/m boek 10 BW: vermogensrecht

Boek 4 is overigens een geval apart. Daarin is het erfrecht geregeld. Dat behoort gedeeltelijk tot het vermogensrecht maar gedeeltelijk tot het personen- en familierecht. In deze cursus gaan we verder niet in op het erfrecht omdat het te specifiek is voor een inleiding in het burgerlijk recht.

In deze inleiding zoomen we vooral in op het vermogensrecht.

Objectieve en subjectieve rechten

Binnen het vermogensrecht worden twee begrippen onderscheiden:

  1. objectieve rechten
  2. subjectieve rechten
vermogensrecht objectief subjectief

Bij objectieve vermogensrechten gaat het om de wettelijke regels die ten grondslag liggen aan iemands vermogen. Denk dan bijvoorbeeld aan:

  • de wettelijke regels waarin het eigendomsrecht wordt geregeld
  • de wettelijke regels rond vorderingen en schulden, etc.

Subjectieve vermogensrechten zijn daarop gebaseerd. Het gaat dan om rechten die een bepaald persoon zelf ontleent aan de regels van het objectieve vermogensrecht.

In dit schema wordt dit uitgelegd:

objectieve subjectieve rechten

In de volgende sectie gaan we dieper in op het vermogensrecht en de indeling in goederenrecht en verbintenissenrecht.