Het verschil tussen een tussenvonnis en een eindvonnis zit in het dictum. Een tussenvonnis is een vonnis waarin de rechter niet in het dictum een eindbeslissing heeft genomen in één of meer onderdelen van het geding. Vaak wordt in een tussenvonnis een beslissing genomen over het verdere verloop van de procedure. Er wordt bijvoorbeeld een comparitie van partijen gelast (artt. 87 en 88 Rv), er wordt een bewijsopdracht gegeven, of er wordt een deskundige benoemd. Ook het toewijzen van een incidentele vordering is in beginsel een tussenvonnis (dat laatste volgt uit vaste jurisprudentie; zie bijv. ABN-AMRO/X (ECLI:NL:HR:2012:BW3263).
We kunnen in beginsel drie categorieën tussenvonnissen onderscheiden:
(1) Interlocutoir vonnis
Een tussenvonnis kan een interlocutoir karakter hebben (bijv. een bewijsopdracht, een comparitie van partijen, of de benoeming van een deskundige). Er wordt nader onderzoek gedaan naar de feiten of naar het recht. In dat verband wordt soms ook wel gesproken van ‘instructie’ in het geding.
(2) Provisioneel vonnis
Een provisioneel vonnis bevat een voorlopige voorziening (art. 223 Rv). Dit valt onder de werking van art. 337 lid 1 Rv: je kunt direct in hoger beroep.
(3) Incidenteel vonnis
Dit is de ‘restcategorie’ en omvat alle tussenvonnissen die geen interlocutoir of provisioneel vonnis zijn. Denk bijvoorbeeld aan een uitspraak van de rechter over zijn absolute of relatieve competentie, of voeging of tussenkomst.
Wordt door de rechter weliswaar niet in het dictum, maar wel in de rechtsoverwegingen een bindende einduitspraak gedaan, dan blijft het gaan om een tussenvonnis waartegen (tenzij de rechter anders bepaalt) tussentijds geen hoger beroep kan worden ingesteld. Daarvoor moet de bindende einduitspraak echt in het dictum staan. Ook dat volgt uit vaste jurisprudentie. Zie bijvoorbeeld het arrest Tussentijds appel (ECLI:NL:HR:2009:BK0153).
Tussenvonnis, deelvonnis, eindvonnis
Zie ook onze aparte toelichting op het verschil tussen een tussenvonnis, deelvonnis en eindvonnis.
