Gesprek opnemen
- Wil je de zekerheid dat je jouw gemaakte afspraken zal kunnen bewijzen? Ook wanneer je die afspraken telefonisch hebt gemaakt, of tijdens een mondeling overleg?
- Wil je een sterke bewijsrechtelijke positie, als je verwikkeld bent in een procedure bij de rechter?
- Maak je je zorgen dat jouw wederpartij de inhoud van een gesprek wellicht anders zal presenteren dan hoe het in werkelijkheid is gegaan?
- Heb je te maken met een organisatie die wellicht onjuiste vermeldingen over jou zou kunnen vastleggen in een dossier, zoals de Belastingdienst of een jeugdzorginstelling, waarbij de vermeldingen in dat dossier een eigen leven zouden kunnen gaan leiden?
Het kan om allerlei redenen zekerheid geven om een gesprek uit voorzorg op te nemen. Anders dan de meeste mensen denken, is het niet strafbaar, zolang je zelf deelnemer bent aan het gesprek.
Op deze pagina zetten wij de regels voor je uiteen. Ook bieden wij je de mogelijkheid om tegen kostprijs een gesprek voor jou te laten uittypen. Wij leveren jou dan een schriftelijke transcriptie, in de vorm waarin je het bij de rechter kunt gebruiken als bewijsmiddel.
Laat ons je gesprek uittypen tegen kostprijs
Wij rekenen € 1,54 per minuut die een opgenomen gesprek duurt, inclusief 21% btw en zonder extra kosten.
Dat is op voorwaarde dat de stemmen in het gesprek duidelijk hoorbaar zijn voor onze transcribers. Wij werken tegen kostprijs. Dat stelt ons in staat om de goedkoopste aanbieder van Nederland te zijn.
Wij houden ons echter niet aansprakelijk voor de gevolgen wanneer je onze transcripties gebruikt. Lever je ons bijvoorbeeld een opname van een gesprek waaraan je zelf geen deelnemer bent, en hebben de deelnemers daar geen toestemming voor gegeven, dan is dat op eigen verantwoordelijkheid.
Als je ons jouw gesprek toezendt, ontvang je van ons een offerte en vragen wij je om akkoord te gaan met onze voorwaarden. Zodra jouw betaling is ontvangen, gaan wij voor je aan de slag en ontvang je binnen 10 werkdagen jouw transcriptie.
Heeft het spoed of heb je andere wensen? Neem dan even contact met ons op. Bel naar 020-8006135 of mail naar info@llmlegal.nl.
Gesprek opnemen zonder toestemming: wanneer mag het?
Bekijk hier de antwoorden op een aantal veel gestelde vragen.
In art. 139a Sr is het strafbaar gesteld om een gesprek op te nemen als je zelf geen deelnemer bent aan dat gesprek. Dan wordt het geduid als ‘afluisteren’, en dat is een misdrijf. Dit artikel mag echter ook andersom worden uitgelegd. Dat is onder meer bevestigd in een aantal uitspraken van de tuchtrechter, waarin cliënten hun eigen advocaat voor de tuchtrechter hadden gedaagd.
Het is dus niet strafbaar om een gesprek op te nemen, zolang je zelf deelnemer bent aan dat gesprek. Dat zal bij telefoongesprekken normaliter steeds het geval zijn. En dus is het in beginsel niet strafbaar om een telefoongesprek op te nemen, ook wanneer je daarvoor geen toestemming hebt gekregen van je gesprekspartner.
Het opnemen van een telefoongesprek enkel voor eigen gebruik zal in beginsel nooit als gevolg hebben dat je wordt veroordeeld tot een schadevergoeding wegens onrechtmatige daad, zolang je het helemaal nergens openbaar maakt en je er geen schade mee veroorzaakt.
Het kan soms onrechtmatig zijn, op het moment dat je de opname ergens openbaar maakt. Het uitgangspunt is daarbij steeds de vrijheid van meningsuiting. Het kan echter in strijd komen met het recht op privacy van je gesprekspartner.
In dat geval maakt de rechter een belangenafweging: weegt de privacy van de opgenomen gesprekspartner zwaarder dan jouw belang als de opnemende partij?
In sommige gevallen val je onder de werking van de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) die sinds mei 2018 van kracht is. Overheden, bedrijven, non-profitorganisaties en andere professionals (waaronder zzp’ers) moeten aan de AVG voldoen. In die gevallen moet je over een geldige grondslag beschikken om het gesprek op te nemen.
In juridische procedures is er over het algemeen meer toegestaan dan de meeste mensen denken. Zie ook onder het kopje “Mag je een opgenomen gesprek als bewijsmiddel gebruiken?”. De wederpartij moet dan namelijk “bijkomende omstandigheden” aantonen, waarom de gespreksopname in dit geval niet toelaatbaar zou zijn als bewijsmiddel. De vuistregel is ‘in principe mag het, tenzij’.
Over het algemeen is het risico dat een opname van een (telefoon)gesprek door de rechter niet als bewijsmiddel wordt toegelaten, vrij klein. De vuistregel is ‘in principe mag het, tenzij’.
De rechter maakt steeds een belangenafweging tussen het belang bij waarheidsvinding in de procedure, tegenover de andere belangen die op het spel staan (zoals met name de privacy van de wederpartij).
Bij die belangenafweging weegt het belang bij waarheidsvinding steeds zwaarder, tenzij de wederpartij “bijkomende omstandigheden” kan aantonen, waarom de gespreksopname in dit geval niet als bewijsmiddel zou mogen worden toegelaten.
In de eerste plaats moet je duidelijk maken welk belang er eigenlijk mee gediend is doordat de rechter kennis neemt van de opname: wat voegt het inhoudelijk toe, wat wil je ermee aantonen?
In de tweede plaats moet je de gespreksopname op een zodanige manier aanleveren, dat de rechter (en ook de wederpartij) het eenvoudig kan beluisteren. Gebruik een algemeen gangbaar bestandsformaat zoals .mp3, en maak ook duidelijk welk gedeelte van de opname relevant is (bijv. minuut 21:30 t/m 24:30).
De veiligste manier is om ook een schriftelijke transcriptie van het gesprek bij te voegen, en dan in je processtuk naar de relevante gedeeltes van die transcriptie te verwijzen.
Normaal gesproken zou je niet zelf hoeven in te gaan op de vraag waarom jouw transcriptie als bewijs zou mogen dienen. Is de wederpartij namelijk van mening dat het niet zou mogen, dan draagt die van die stelling de bewijslast.
Procedeer je echter bij de kinderrechter, houd er dan mee dat er in sommige gevallen naar eigen inzicht zal worden afgeweken van de uitgangspunten van het bewijsrecht.Het kan daarom bij de kinderrechter toch verstandig zijn om uit eigen beweging te onderbouwen waarom de gespreksopname in dit geval volgens jou toelaatbaar is als bewijsmiddel.
Daarbij kun je benadrukken dat het belang bij waarheidsvinding zeer groot is, omdat het over de omgang of het gezag over een kind gaat, en dat er geen “bijkomende omstandigheden” zijn die zouden kunnen rechtvaardigen dat de gespreksopname als bewijsmiddel wordt tegengehouden. Het belang van de privacy van bijv. een gezinsvoogd zal betrekkelijk gering zijn, aangezien procedures bij de kinderrechter meestal achter gesloten deuren plaatsvinden.
Waar de regels voor particulieren in de praktijk een stuk soepeler zijn dan de meeste mensen denken, geldt dat echter niet voor advocaten. Voor advocaten gelden juist strenge regels. Advocaten mogen gesprekken waaraan zij zelf deelnemen, niet opnemen zonder daarvan vooraf melding te maken. Dat is zo geregeld in regel 4 van de Gedragsregels advocatuur.
Er lijkt in beginsel weinig aan in de weg te staan dat een advocaat gespreksopnames in het geding brengt, die door de cliënt zelf zijn gemaakt buiten zijn aanwezigheid of betrokkenheid om. Gespreksopnames die zijn gemaakt nog voordat de advocaat überhaupt bij de procedure betrokken raakte, lijken daarbij nog het veiligst te zijn.Of een advocaat zijn cliënt expliciet mag instrueren of adviseren om, buiten zijn aanwezigheid, zelf een gesprek op te nemen, om op die manier de eigen tuchtrechtelijke aansprakelijkheid op grond van gedragsregel 4 te omzeilen, is twijfelachtig. In de praktijk lijkt dit moeilijk te controleren.
Er zit mogelijk nog wel enige rek wat betreft ‘passief de andere kant op kijken’, ‘geen principieel bezwaar laten blijken’, of wellicht ‘een stille hint geven’. Of: het weliswaar afraden, en doet de cliënt het vervolgens toch, het dan alsnog als bewijsmiddel in de procedure gebruiken. Hoe de Orde of de tuchtrechter daarmee zou omgaan, is moeilijk te voorspellen.
Al met al vraagt het voor een advocaat steeds om gezond verstand, een goed inschattingsvermogen, en altijd een grondhouding van respect voor de gedragsregels en de kernwaarden in art. 10a van de Advocatenwet.
Voor een gemachtigde die niet tevens als advocaat op het tableau staat ingeschreven, is er in beginsel (veel) meer toegestaan dan voor een advocaat. Een gemachtigde die zelf geen advocaat is, valt namelijk niet onder het toezicht van de Orde van Advocaten.
Daarom zijn de regels waaraan een gemachtigde moet gehoorzamen, veel ruimer dan die voor een advocaat. Er staat in beginsel niets aan in de weg voor een gemachtigde om bijv. gesprekken op te nemen, ook zonder toestemming van de wederpartij, zolang hij daarmee niet strafbaar handelt (bijv. door art. 139a Sr te schenden).
Het opnemen van een zitting zonder expliciete toestemming van de rechtbank is niet toegestaan en is bovendien strafbaar.
Als het al niet onder de delictsomschrijving in art. 139a Sr valt (aangezien zittingen normaal gesproken openbaar zijn en dus niet plaatvinden in een “besloten lokaal”), valt het sowieso onder de delictsomschrijving in lid 1 van art. 139b Sr. De maximumstraf is drie maanden gevangenisstraf of een hoge geldboete.
De Raad voor de Rechtspraak heeft in haar Persrichtlijn 2013 bepaald wanneer een zitting mag worden opgenomen. Het uitgangspunt in art. 3.4.1 laat aan duidelijkheid niet te wensen over:
“Zonder toestemming is het verboden in gerechtsgebouwen om beeld- en geluidsopnames te maken. Journalisten die beeld- en geluidsopnames willen maken, melden zich vooraf bij de afdeling communicatie van het gerecht.”
Het OM vervolgt hier actief op. Zo werd in 2021 een man uit Assen aangehouden die een zitting van de strafkamer van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden bijwoonde, en daarbij opnames maakte met zijn iPhone.
Aan een advocaat die een opname maakt tijdens een zitting, kan bovendien een disciplinaire maatregel worden opgelegd door de tuchtrechter. Dat is bijv. gebeurd door het Hof van Discipline Arnhem in april 2007, waar een advocaat daarvoor een berisping kreeg. Het is minimaal in strijd met art. 46 Advocatenwet (gedrag “dat een behoorlijk advocaat niet betaamt”).
Het is, kortom, niet toegestaan om een opname van een zitting te maken. Vraag, in plaats daarvan, liever na afloop om een proces-verbaal van de zitting (art. 90 Rv, en art. 290 Rv bij verzoekschriftprocedures).
Upload vrijblijvend je bestand naar ons via het webformulier. Is je bestand groter dan 32 MB? Stuur het dan via WeTransfer naar info@llmlegal.nl. Je ontvangt dan binnen twee werkdagen een prijsopgaaf.
Wij delen je bestand en je contactgegevens met niemand buiten LLM Legal en onze transcribers. We gebruiken het alleen om de prijs te berekenen (€ 1,54 per minuut incl. btw) en om terug te koppelen of de stemmen duidelijk genoeg hoorbaar zijn voor onze transcribers.
Op verzoek vernietigen wij je bestand en je contactgegevens, en sturen wij je daarvan een bevestiging.

Wil je meer weten? Bel dan tijdens kantooruren met 020-8006135 of mail naar info@llmlegal.nl.