Advocaat-stagiairs zijn in Nederland verplicht om een driejarige beroepsopleiding te volgen, waarbij men met goed gevolg tentamen dient af te leggen in een aantal vakken. Tot enkele jaren geleden de beroepsopleiding nieuwe stijl werd ingevoerd, werd over het algemeen vrij laatdunkend gedaan over de diepgang van deze opleiding. De opleiding werd als te gemakkelijk beschouwd, en wellicht niet helemaal zonder reden.
Met de invoering van de beroepsopleiding nieuwe stijl is de NOvA een fundamenteel andere weg ingeslagen. En alhoewel het naar mijn idee een goede zaak is dat er serieus werk is gemaakt van het vernieuwen van de beroepsopleiding, ben ik van mening dat men hierbij enigszins is doorgeschoten naar de andere kant, en dat de beroepsopleiding nu wel aan de erg pittige kant is. Ik heb de indruk dat de universitaire studie, die iedere advocaat-stagiair met goed gevolg heeft doorlopen, eigenlijk nog eens in een andere verschijningsvorm wordt overgedaan.
Wat daar echter nog bij komt, is dat er een ‘three strikes and you’re out’-systeem is ingevoerd. Wie driemaal zakt voor een tentamen van de beroepsopleiding, wordt geschrapt van het tableau en mag geen advocaat meer zijn. Nu houd ik mij zelf al geruime tijd beroepsmatig bezig met het trainen en bijscholen van advocaat-stagiairs, en daarbij word ik regelmatig geconfronteerd met de menselijke kant achter dit verhaal. Want veel advocaat-stagiairs blijken in de praktijk moeite te hebben met het bijbenen van het hoge tempo en vooral het zeer intensieve karakter van de beroepsopleiding, in combinatie met hun dagelijkse werkzaamheden op hun advocatenkantoor. Soms wordt er vanuit het kantoor nog gedacht in termen van de oude beroepsopleiding, en wordt er nog steeds enigszins laatdunkend gedaan over de beroepsopleiding, waarbij een hoge druk wordt gelegd op de advocaat-stagiair om te slagen om op die manier gezichtsverlies binnen het kantoor te vermijden. En vaak zijn de werkzaamheden binnen de dagelijkse praktijk van de advocaat-stagiair behoorlijk tijdrovend.
Dit, gevoegd bij het feit dat ook advocaat-stagiairs elke nacht moeten slapen en natuurlijk af en toe willen ontspannen en van het leven willen genieten, maakt dat de druk die vanuit de beroepsopleiding vandaag de dag op de advocaat-stagiair wordt gelegd naar mijn idee te hoog is. Zelfs in een situatie waarin de beroepsopleiding in zijn huidige vorm al volledig uitgedacht zou zijn en er geen kinderziektes meer in het systeem zouden zitten (ik denk daarbij niet in de laatste plaats aan een aantal onvolkomenheden in het tentamen in de Major Burgerlijk Recht dat afgelopen november is afgenomen), is de druk eigenlijk al onevenredig en zou het naar mijn idee een goede zaak zijn om opnieuw eens na te gaan welke eisen men nu eigenlijk zou moeten stellen aan advocaat-stagiairs in het kader van de beroepsopleiding voor de advocatuur, en of een ‘three strikes and you’re out’-regel daar eigenlijk wel bij past. Maar zeker in de situatie zoals die nu feitelijk is, denk ik dat er echt moet worden gezocht naar een andere modus om de kwaliteit van de opleiding van advocaten te waarborgen.
Van deze blog van Tom Knijp verscheen op de Leiden Law Blog een Engelstalige versie. Klik hier.
